आकाश उपन्यासमा नारीवादी चेतना

Abstract

प्रस्तुत लेख नारीवादी चेतनाका आधारमा समानान्तर आकाश उपन्यासको अध्ययन गर्ने उद्देश्यले तयार पारिएको हो । गुणात्मक ढाँचामा संरचित यस लेखमा कृति अवलोकन, पूर्वकार्यको अवलोकन आदि स्रोतबाट तथ्य सङ्कलन गरिएको छ । यस अध्ययनमा शीर्षक, सारसङ्क्षेप, विषयपरिचय, सैद्धान्तिक पर्याधार र मूलपाठको अध्ययन गरी निष्कर्षमा पुगिएको छ । समानान्तर आकाश नारीवादी उपन्यासकार पद्मावती सिंहको उपन्यास हो । यहाँ एउटी नारीद्वारा, सुनिएको, भोगिएको नारी मानसिकता, विभिन्न नारी वेदनालाई विषयसन्दर्भ बनाइएको छ । उपन्यासमा म पात्र सुस्मिताका माध्यमबाट सहर र गाउँ सबैतिरका नारीहरूले भोग्ने पीडा समान भएकाले नारीहरू शिक्षित नभएसम्म समानान्तर आकाश प्राप्ति नहुने देखाइएको छ । नारी र पुरुष समान भए पनि परम्परादेखि नै अनेक बहानामा नारीहरू शोषणमा परिरहेका छन् । लैङ्गिक विभेदको अन्त्य गरी समान अधिकारका लागि नारीहरू आत्मनिर्भर र सशक्त हुनुपर्छ भन्ने नारीवादी चिन्तनको अभिव्यक्ति यहाँ रहेको छ ।