प्रश्नावली निर्माणमा विशिष्टीकरण तालिकाको उपयोग

Abstract

प्रस्तुत अनुसन्धानमूलक आलेख भाषिक मूल्याङ्कनका क्षेत्रमा आधारित छ । यस आलेखमा विशिष्टीकरण तालिकाका आधारमा प्रश्नावली निर्माण कसरी गर्न सकिन्छ भन्ने समस्याकथनमा केन्द्रितभई अध्ययन गरिएको छ । समस्याकथनमा आधारित भई विशिष्टीकरण तालिकाका आधारमा प्रश्नावली निर्माणका तरिकाहरू सुझाउनु प्रस्तुत अनुसन्धानको उद्देश्य हो । अनुसन्धानबाट सम्बन्धित शोधार्थीहरूमा विशिष्टीकरण तालिकालाई आधार बनाई प्रश्नावली निर्माण गर्ने ज्ञान र सिपको विकासहुन सक्ने देखिन्छ । त्यसका लागि आधारभूत तहको कक्षा पाँचको नेपाली भाषाको पाठ्यांशमा केन्द्रित रही अनुसन्धेय कार्य गरिएको छ । अध्ययनमा गुणात्मक अनुसन्धान विधि, व्याख्यावादी दर्शन र भाषिकमूल्याङ्कनका सिद्धान्तलाई आधार बनाइएको छ । यसका लागि पुस्तकालय कार्यमा आधारित भई द्वितीयक स्रोतका सामग्रीबाट आवश्यक तथ्याङ्क सङ्कलन गरी तिनको शाब्दिक व्याख्या गरिएको छ । अध्ययनबाट विशिष्टीकरण तालिकालाई आधार बनाई तयार गरिएको प्रश्नावली मापनीय, प्रामाणिक र उद्देश्यपूर्ण हुन्छ भन्ने निष्कर्ष निकालिएको छ । निर्मित प्रश्नावली पनि स्पष्ट मापनीय, दोहोरो अर्थ नलाग्ने र एउटा प्रश्नावलीले एउटै मात्र ज्ञान, सिप, उच्च दक्षता प्राप्त गर्नेतर्फ अभिमुख हुनुपर्ने देखिन्छ । परीक्षण प्रश्नहरू वस्तुगततर्फ बहुवैकल्पिक, खाली ठाउँ भर्ने, ठिक बेठिक छुट्याउने र जोडामिलाउने गरी चार प्रकारका हुन्छन्। यस्ता प्रश्नहरू पाठ्यवस्तुको प्रकृतिअनुसार विविधता हुन्छ । अध्ययनमा पाठ्यक्रम विश्लेषित परीक्षणीय उद्देश्यको निर्धारण, प्रयोजनपरक परीक्षणीय वस्तुको छनोट,परीक्षणीय वस्तु र युक्तिको सहसम्बन्धलाई आधार बनाइएको छ । अतः भाषिक मूल्याङ्कनसँग सम्बन्धित अध्येताका लागि प्रस्तुत अध्ययन उपयोगी हुने देखिन्छ ।